اولین واکنش به ویدئوهای تیراندازی در متروی تهران
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۴۰۱۲۳
به گزارش شرق؛ کلیپ و تصاویری که از روزهای قبل منتشر شد، نشان میداد عدهای با لباس مأمور در متروی تهران به سمت مسافران و معترضان تیراندازی میکنند که همین موضوع منجر به ترس برخی شهروندان شد. با وجودی که طبق قوانین مندرج در قانون، حفظ امنیت جانی و معنوی هر شهروند وظیفه دولتها بوده، سؤال شایان پرسش این است که آیا حضور مأموران و استفاده از سلاح در فضایی همچون مترو، توجیه قانونی و حقوقی داشته است؟ موضوعی که دو وکیل پایهیک دادگستری به ابعاد مختلف آن اشاره کردهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حضور مأموران در مترو با قوانین جاری سنخیت ندارد
عبدالصمد خرمشاهی، وکیل پایهیک دادگستری و عضو کانون وکلای مرکز، در گفتوگو با «شرق» و در پاسخ به این پرسش که طبق برخی تصاویر و کلیپهای منتشرشده از روز سهشنبه و چهارشنبه هفته قبل، مأمورانی در مترو حضور داشتند که به مسافران و معترضان تیراندازی میکردند، آیا حضور با سلاح و تیراندازی به شهروندان در چنین فضایی مثل مترو توجیه قانونی دارد؟ میگوید: پاسخ منفی است. یکی از ملزومات حفظ حقوق شهروندی، حقوق دفاعی متهم است و این حقوق در تمام دنیا بهویژه در کشورهایی که دادرسی نوین دارند، پذیرفته شده است. در قانون اساسی ما و در قانون آیین دادرسی کیفری نیز همینطور است.
بر اساس این قانون، ضابطین تکالیف و وظایفی دارند که تصریح شده و طبیعتا تمام آن کسانی که حقوق خواندهاند با این مفاهیم آشنایی دارند و در قانون آیین دادرسی کیفری آنها تصریح شده است. درست است که تحقیقات مقدماتی یا برخورد با جرائم از اهمیت خاصی برخوردار است و باید رعایت شود، اما از طرفی هم رعایت حقوق دفاعی متهم اصل است.
همچنین تکالیفی که ضابطین بر عهده دارند، بر اساس آنچه در قوانین لازمالاجرا در قانون آیین دادرسی کیفری که بیشتر بر حقوق متهمان تصریح شده و همینطور بر وظایف ضابطین قوه قضائیه، چون در هر حال ضابطین قوه قضائیه تکالیفی دارند که باید رعایت شود و اگر از این موازین تخلف کنند، ضمانت اجرائی آن برخورد قانونی است و در قانون آیین دادرسی کیفری درباره تکالیف و وظایف ضابطین قوه قضائیه در ماده ۲۸ این قانون تصریح شده که ضابطین قوه قضائیه مأمورانی تحت نظارت و تعلیمات مقام قضائی درخصوص کشف جرم، حفظ آثار و علائم و جمعآوری ادله وقوع جرم یا جلوگیری از فرار و مخفیشدن متهم هستند که به موجب قانون اقدام میکنند.
این وکیل اضافه میکند: این به موجب قانون تعریفهای خاص خودش را دارد و در مواد بعدی این قانون یعنی از ماده ۲۸ به بعد، به صورت شفاف ذکر شده که مقام قضائی باید به صورت شفاف و روشن به ضابطین دادگستری اعلام کند، مگر در مواردی که جرم مشهود است که آن هم مقررات خاصی میطلبد. بنابراین آنچه در قانون است با این اقدامات تناسبی ندارد. در قانون بهکارگیری سلاح مشخص شده که در چه شرایطی میتوان از آن سلاح استفاده کرد. بنابراین آنچه به آن اشاره کردید (موضوع حضور مأموران و استفاده از سلاح در مترو) با هیچکدام از قوانینی که در محاکم جاری است، سنخیت ندارد.
حقوق شهروندان نباید خدشهدار شود
محمدصالح نقرهکار، وکیل پایهیک دادگستری و عضو کانون وکلای مرکز، در گفتوگو با «شرق» درباره ابعاد حقوقی حضور مأموران اسلحهبهدست و تیراندازی در متروی تهران میگوید: بر مبنای اصل ۲۲ قانون اساسی، حیثیت، جان، مال، تمامیت جسمی و معنوی شهروندان از هرگونه تعرض مصون است و بر اساس اصل ۹ قانون اساسی حتی به نام امنیت نمیتوان حقوق و آزادیهای مشروع شهروندان را سلب کرد. قانونگذار اساسی ما با نگاه آرمانخواهانه انقلابی سال ۱۳۵۷ مبادرت به منع مطلق روشهای ترذیلی (شکنجه) و تفتیشی و نیز وضعیت فوقالعاده نظامی نموده است و شاید استثناهایی در قانون اساسی وجود داشته باشد که با منع مطلق مواجه باشد، ازجمله همین رفتارهای ترذیلی که مقنن اساسی ما دلالت بر نوعی از حکمرانی انسانمدارانه و متکی بر حمایت از حقوق همه شهروندان کرده است.
این وکیل اضافه میکند: در مدلول اصل ۱۴ و ۱۵ قانون اساسی در این زمینه حائز اهمیت است. حال نکتهای که وجود دارد، در نحوه مواجهه پلیس با شهروندان در وضعیتی که فوقالعاده قلمداد میشود یا به نوعی ملاحظات امنیتی و انتظامی برای اداره شهر در شرایطی که بخشی از جامعه به کنشها یا واکنشهای اعتراضی دست زدهاند، در این زمینه لازمه اقدامات فراجا و ضابطین، اقدام بر اساس موازین قانونی و رعایت حقوق شهروندی است.
با این بحث، رفتارهایی که نشانگر نقض حقوق شهروندی، عزت و کرامت شهروندان باشد، بههیچوجه قابل توجیه نیست. با این تأکید که بر اساس ماده ۲۸ قانون آیین دادرسی کیفری، ضابطین باید تحت تعالیم و آموزش مرجع قضائی باشند تا رعایت حقوق شهروندی در کنار انجام وظایف انتظامی و امنیتی زمینهای برای نقض حقها را فراهم نکند. امروزه ما با جنبشهای مدنی حامی حقوق شهروندان در ارتباط با اعمال قدرت هستیم. در این خصوص دو موضوع حائز اهمیت است. اول اینکه نیروهای انتظامی، نظامی و امنیتی مطلقا نباید فاقد هویت و شناسنامه باشند؛ یعنی نیروی لباسشخصی نمیتواند زمینه ایفای وظایف امنیتی را فراهم کند؛ چراکه امکان تعقیب و دادخواهی نظارت و مواجهه شهروندی با نیروهایی که فاقد هویت مشخص پلیسی هستند، دچار چالش خواهند شد. لذا فعالیت نیروهای فاقد هویت مشخص در این زمینه حائز اهمیت است.
نقرهکار ادامه میدهد: نکته دوم اینکه کاربست قوه قهریه و اعمال نظم عمومی بر امنیت شهروندی که یکی از مهمترین مصادیق حقخواهی شهروندان و کارویژه نهادهای انتظامی و فراجاست باید با رعایت اصل کرامت شهروندی این تکلیف اعمال شود. هرچند ناجا مکلف به ایجاد نظم و امنیت عمومی است، اما در این رهگذر قانونگذار اجازه نداده تا با وسایل قهریه روشهای تند که تداعی شکنجه را مینماید، اقدامات ناروایی به نام قدرت و نظم عمومی به عمل آورد.
راهبرد پلیس قضائی یا تحت تعالیم قضائی قرارگرفتن نیروهای ضابط از این جهت است که ایفای وظایف حفظ امنیت قرین با تکلیف آموزش حقوق شهروندی و مراعات حقوق انسانی باشد و از این جهت ما نباید برای انجام یک وظیفه انتظامی، یک تکلیف و رسالت انسانی را به محاق ببریم.
منبع: بیتوته
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.beytoote.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «بیتوته» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۴۰۱۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مترو حرم مطهرشاهچراغ (ع) مورد توجه مسئولان شهری باشد
آیتالله لطفالله دژکام در خطبههای نماز جمعه امروز شیراز، با اشاره به مسئله اقتصاد مقاومتی و انجام به عمل وظیفه خود در مقابل جبهه کفر، اظهارداشت: مسئله نبرد فرهنگی نیز باید به موازات جنگ نظامی و اقتصادی پیش برود.
او بیان کرد: یکی از موضوعاتی که رهبر معظم انقلاب بارها به آن پرداختند و تلاش زیادی بر این سبک زندگی دارند، سبک زندگی اسلامی در مقابل سبک زندگی غیر اسلامی است که در تعبیر قرآن کریم به آن جاهلیت گفته میشود؛ اسلام سبک زندگی عاقلانه دارد و در غیر آن جاهلانه گفته میشود و برخیها جاهلانه را غیرعلمی نیز قلمداد میکنند.
نماینده ولی فقیه در استان فارس ادامه داد: اگر میخواهیم سبک زندگی اسلامی را تقویت کنیم و رواج بیشتر دهیم، نیاز داریم که سبک زندگی غربی را خوب بشناسیم لذا نیاز است در مجامع مختلف که برگزار میشود موضوعات کتاب «جاهلیت قرن بیستم» نوشته یک دانشمند مصری بحث شود.
آیتالله دژکام خطاب به مدیران کشور، گفت: مسئولان بایستی در ردههای مختلف برنامهریزی داشته باشند و بنده میخواهم یادآور شوم قانون مجازات اسلامی مصوبه سال ۱۳۹۲ که در این خصوص تعیین تکلیف کرده است و مسئولان باید قانون را اجرا کنند و در شهر باید به قانون عمل شود لذا در خواست داریم که مسئولان به قانون عمل کنند و در فضای مجازی چیزهایی میبینیم که خارج از حد قانون است.
او با تصریح بر اینکه رسم اداره کشور اجرای عدالت در حدود الهی است و حاکمیت مقتدر بیش از این اعمال نمیکند و امیدارم همه ما در چهارچوب قانون شرعی و دینی اقدام کنیم و آنچه نتیجه میگیریم رضایت خداوند را به دنبال داشته باشد، افزود: ما انقلاب کردیم و شهدا برای رضایت خداوند شهید شدند، فراموش نکنیم که کار برای رضایت خداوند آغاز شده و باید برای رضای خداوند باشد.
امام جمعه شیراز در بخش دیگری از سخنان خود ضمن تسلیت شهادت رئیس مذهب جعفری، امام جعفر صادق (ع)، بیان کرد: امشب برای همه جهان اسلام و شیعیان اهل بیت (ع) عزای بزرگ است.
او با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری که فرمودند، حواسمان باشد که در فضای مجازی نسبت بیجا و دروغ رواج میدهند، گفت: فکر کنیم که نامه عمل ما در پیشگاه خداوند باز شده و حواسمان باشد که گناهانمان جمع شده، اما استغفاری از اعمال بد و گناهان وجود ندارد. اهل بیت (ع) خیر و صلاح بشریت را میخواستند تا انسانها از خواب غفلت بیدار شوند.
آیتالله دژکام ادامه داد: به همان نسبت که خوب است انسان مخالف معصیت باشد، خوب نیست که به دلیل مخالفت با معصیت، آبروریزی کنیم بنابراین در شریعت ما مخالفت با معصیت نیز شرایط و روش خاصی دارد.
او اذعان داشت: رسمی به اسم مطالبهگری در برخی از افراد ایجاد شده که بدون حتی ذرهای تشکر از اقدامات صورت گرفته تنها به مطالبه میپردازند که مطالبهگری خوب و لازم است، اما باید ضمن تشکر از زحمات گذشته، مابقی مطالبات مطرح شود.
نماینده مردم فارس در مجلس خبرگان رهبری گفت: انسان ناسپاس مورد غضب خداوند قرار میگیرد بنابراین اگر میخواهیم در پیش پیامبر (ص) اکرام شویم، از کسی که برای ما کاری کرده، تشکر کنیم چرا که مایه دلگرمی خدمتگذار نیز میشود.
آیتالله دژکام با اشاره به روز ۱۵ اردیبهشتماه، روز شیراز و نامگذاری این تاریخ برای نخستین بار در کشور گفت: بعد از شیراز شهرهای دیگر نیز روز خود را معین کردند که این یکی از نوآوریهای شورای شهر شیراز در کنار دیگر نوآوریها بوده است. مسلما شیراز به عنوان وطن ما حق دارد و ما هم شهرمان را دوست داریم.
او خاطرنشان کرد: شیخ اجل سعدی در یکی از غزلهای خود میگوید که "سعدیا حب وطن گرچه حدیثیست صحیح ... نتوان مرد به سختی که من این جا زادم"؛ بنابراین وطن عزیز است، اما اگر میخواهیم جای زندگی برای مردم درست کنیم، باید خیلی تلاش کنیم.
امام جمعه شیراز با تصریح بر اینکه حرکت خوبی در شهرداری و شورای شهر شیراز به نام محرومیتزدایی شکل گرفته که تاکنون در برخی از محلات شهر صورت گرفته و مردم آنجا نیز متشکر بودند که آبادی با انجام آسفالت معابر و یا فضاسازی درست شده و امیدواریم مدیران شهری توفیق پیدا کنند که برای همه محلات شیراز خدمات را توسعه دهند چرا که از محرومان فریادرسی کردن کار بسیار پسندیده و نیکویی است، گفت: در عرصه خدمات شهری، محیط زیست و سلامت شهری مسلما تلاشهای خوبی انجام شده که گزارش اقدامات صورت گرفته به مناسبت روز شیراز منتشر میشود.
آیتالله دژکام در پایان تاکید کرد که مترو حرم مطهر نیز باید مورد توجه مسئولان باشد که تاکنون اقدامات خوبی شکل گرفته، اما ما تا زمان رسیدن به نتیجه مطالبه خواهیم کرد تا عرض ادب مردم به ساحت مقدس حرمین، تسهیل شود.
باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز